Nhà 3 gian miền Bắc trở thành biểu tượng quen thuộc trong không gian làng quê Việt với nét mộc mạc, gần gũi và mang giá trị văn hoá sâu sắc. Kiến trúc nhà 3 gian còn phản ánh nếp sống, phong tục và tâm hồn của người Việt xưa. Cùng chúng tôi tìm hiểu kiến trúc đặc trưng, ý nghĩa và xu hướng làm nhà gỗ Bắc Bộ hiện nay dưới đây.
Nhà gỗ 3 gian 2 chái
>> Xem thêm: Giá nhà gỗ lim 3 gian có đắt không?
Đặc trưng kiến trúc nhà 3 gian miền Bắc
Đặc trưng về kiến trúc nhà 3 gian miền Bắc được thể hiện qua kết cấu, vật liệu gỗ và hoa văn chạm khắc. Xin mời quý vị cùng tìm hiểu về kiến trúc nhà gỗ cụ thể dưới đây:
Kết cấu 3 gian
Bố cục: Nhà gỗ Bắc Bộ thường có 3 gian chính nằm ngang đối xứng, mái dốc hai chiều.
- Gian giữa: Là không gian trung tâm đặt bàn thờ tổ tiên và nơi tiếp khách thể hiện sự tôn nghiêm và trọng đạo hiếu.
- Hai gian bên: Dùng làm phòng ngủ, nhà kho hoặc nơi sinh hoạt cho các thành viên trong gia đình.
Mái nhà: Thường lợp ngói ta, có vì kèo gỗ nâng đỡ, tạo độ thoáng mát. Mái được thiết kế rộng giúp che nắng, mưa và tạo hiên trước nhà.
Sân và hiên: Phía trước nhà gỗ là sân gạch đỏ rộng, dùng để phơi nông sản hoặc làm nơi sinh hoạt, đón khách. Hiên nhà là khoảng đệm mát mẻ giữa sân và gian chính.
Vật liệu gỗ tự nhiên
Nhà 3 gian miền Bắc thường được dựng toàn bộ bằng gỗ, từ cột, kèo, xà ngang, cửa đến nội thất bên trong. Các loại gỗ phổ biến được sử dụng làm nhà gỗ Bắc Bộ gồm: gỗ lim, gỗ gõ đỏ, gỗ căm xe Lào… bền chắc, ít cong vênh, chống mối mọt tốt. Gỗ được chọn kỹ và xử lý đảm bảo độ bền vừa tạo nên vẻ đẹp mộc mạc, tự nhiên, gần gũi với làng quê Việt.
Hoa văn chạm khắc tinh xảo
Kiến trúc nhà 3 gian miền Bắc tạo điểm nhấn với hoa văn được chạm khắc tinh xảo. Họa tiết trang trí được ưa chuộng khi làm nhà gỗ cổ truyền gồm: rồng, phượng, hoa sen, tùng – cúc – trúc – mai, chữ Phúc – Lộc – Thọ… được chạm nổi trên vì kèo, đầu cột, cửa bức bàn.
Ý nghĩa văn hóa và phong thủy của nhà 3 gian miền Bắc
Kiến trúc nhà 3 gian miền Bắc thể hiện ý nghĩa về văn hoá và phong thuỷ. Cụ thể:
Ý nghĩa văn hoá
Biểu tượng của gia đình Việt truyền thống: Nhà 3 gian thể hiện lối sống gắn bó của nhiều thế hệ cùng chung sống. Tất cả sinh hoạt đều diễn ra ở không gian trung tâm của ngôi nhà, nơi gắn kết tình thân giữa các thành viên trong gia đình.
Không gian tôn vinh tín ngưỡng tổ tiên: Gian giữa của ngôi nhà đặt bàn thờ tổ tiên thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn. Mỗi dịp lễ Tết, giỗ chạp, con cháu tụ họp cúng bái, duy trì truyền thống và gắn kết dòng họ.
Tinh hoa kiến trúc dân gian: Từ cách bố trí, chọn vật liệu đến chạm khắc nhà 3 gian miền Bắc đều thể hiện sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, giản dị mà tinh tế.
Giá trị văn hóa bền vững: Không chỉ là nơi ở, nhà 3 gian còn là ký ức văn hóa của làng quê Bắc Bộ, phản ánh nếp sống nông nghiệp, trọng nghĩa tình và gắn bó cộng đồng.
Ý nghĩa phong thuỷ
Hài hòa âm dương và ngũ hành: Kết cấu 3 gian tượng trưng cho sự cân bằng âm dương, tạo luồng khí lưu thông tốt. Vật liệu gỗ kết hợp với mái ngói và nền gạch đỏ thể hiện sự tương sinh ngũ hành, mang lại sinh khí và phúc lộc cho gia đình.
Hướng nhà thuận tự nhiên: Người xưa thường chọn hướng Nam hoặc Đông Nam để xây nhà 3 gian, đón gió mát mùa hè, tránh gió lạnh mùa đông, đồng thời tượng trưng cho sự thuận hòa và thịnh vượng.
Bố trí nội thất hợp phong thủy: Bàn thờ tổ tiên đặt ở trung tâm gian giữa, quay ra cửa chính hướng đón khí tốt và thể hiện lòng tôn kính với tổ tiên ông bà.
Tượng trưng cho cuộc sống sung túc, an lành: Nhà 3 gian Bắc Bộ có thế tam tài (Thiên – Địa – Nhân), thể hiện mối giao hòa giữa trời đất và con người, giúp gia chủ gặp nhiều may mắn, con cháu đông vui, làm ăn phát đạt.
Xu hướng thiết kế và thi công nhà gỗ 3 gian hiện nay
Xin mời quý vị cùng tìm hiểu về xu hướng thiết kế và thi công nhà 3 gian miền Bắc hiện nay dưới đây:
Kết hợp giữa truyền thống và hiện đại: Nhà gỗ 3 gian hiện nay vẫn giữ bố cục 3 gian cân đối, mái ngói dốc, khung gỗ tự nhiên cùng các chi tiết chạm khắc tinh xảo nét đặc trưng của kiến trúc Bắc Bộ. Kết hợp nội thất hiện đại như điều hoà, hệ thống chiếu sáng… nhưng vẫn thể hiện vẻ đẹp cổ kính và đảm bảo tiện nghi sinh hoạt.
Tối ưu công năng nhưng vẫn giữ hồn Việt: Các gian nhà được bố trí công năng linh hoạt: gian giữa đặt bàn thờ và phòng khách, hai gian bên làm phòng ngủ, phòng làm việc hoặc không gian sinh hoạt chung. Họa tiết hoa văn truyền thống (rồng, phượng, tùng cúc trúc mai). Sân gạch đỏ, hàng cau, ao sen, hồ cá, chòi lục giác tái hiện hình ảnh làng quê Bắc Bộ xưa.
Nhà 3 gian miền Bắc không chỉ là công trình kiến trúc đơn thuần, mà còn là biểu tượng của nếp sống, văn hóa và tâm hồn người Việt. Nếu quý vị có nhu cầu làm nhà gỗ 3 gian Bắc Bộ, hãy liên hệ Nhà Gỗ Phúc Lộc theo số hotline 0973 812 666 để được tư vấn cụ thể.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Hạ Bằng, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo những video hay về nhà gỗ cổ truyền
>Tham khảo những tin tức về nhà gỗ Bắc Bộ
