Đối với những nước có giá trị lịch sử lâu đời như Trung Quốc, Hàn Quốc, Anh, Pháp,…đều có những tên rất riêng dành cho lối kiến trúc xây dựng nhà ở như thổ lâu, tứ hợp viện,… Với giá trị văn hóa đa dạng và phong phú của Việt Nam, cũng tồn tại những danh từ như thế. Ví như nhà 3 gian 3 chái, nhà 5 gian 2 chái, nhà kẻ truyền,…Vậy thế nào là nhà 3 gian 2 chái.
Hiểu theo ngôn ngữ hiện đại đơn giản là nhà gồm có 3 căn phòng, cơi nới thêm 2 phòng nhỏ. Còn định nghĩa chính xác thì nhà 3 gian 2 chái có 3 gian nhà. Gian ở giữa là gian chính, thường dùng làm nơi thờ cúng gồm một bộ bàn thờ cúng tổ tiên, một bộ bàn ghế tiếp khách, hay sập ngày xưa. Hai gian còn lại ở hai bên cạnh, dùng làm nơi nghỉ ngơi, gồm giường hoặc phản. Một gian là phòng ngủ của chủ nhân. Gian còn lại dành cho khách hoặc con cái. Hai chái là 2 phòng nhỏ ở đầu nhà. 3 gian chính sáng và rộng hơn 2 chái. Đây là phòng ngủ cho gia đình hoặc là nơi cất chứa thóc lúc, đồ đạc… Dưới đây là ngôi nhà 3 gian 2 chái điển hình trong kiến trúc Việt Nam.
Tổng thể kiến trúc được kết nối với nhau một cách hài hòa, tự nhiên với 3 gian nhà ở chính giữa, và 2 chái nhà ở hai bên cạnh. Một khoảng nho nhỏ trước cửa được dành làm hiên nhà. Đối diện là khoảng sân lớn được dùng làm vườn rau ao cá. Ngôi nhà gần như được bao bọc bởi cây xanh, giảm đi những ánh nắng gay gắt vào những trưa hè oi ả. Thiết kế hướng Nam đón gió, nhận ánh sáng. Đặc biệt là những tia nắng ấm áp hiếm hoi vào trời đông giá lạnh. Bức tượng đã rêu phong trước cửa nhà đậm chất hoài cổ, tăng thêm nét cổ kính giản dị của làng quê Việt Nam.
Như đã nó ở trên, gian nhà chính giữa được gia chủ dùng làm nơi thờ cúng với bộ sập gụ sơn son thiếp vàng. Hai gian nhà phụ bên cạnh có cửa ra vào bé hơn, dùng làm nơi ăn uống và ngủ nghỉ của chủ nhà. Bộ bàn ăn hoàn toàn bằng gỗ mộc, đồng thời có thể dùng cho việc tiếp khách. Phòng ngủ của các chủ nhân nhỏ là trái nhà ở vuông góc với gian nhà chính. Ngày xưa gian nhà này được dùng làm nơi chứa đồ. Bây giờ đã được sắp xếp thêm chức năng thành phòng sinh hoạt chung. Bếp nằm ở phía bên phải nhà, bên cạnh là giếng nước, tách biệt hẳn với khu vực sinh hoạt. Ao cá trước nhà dùng làm nơi nuôi cá. Vừa để tạo khung cảnh làng quê thanh bình vừa là nơi gia chủ thực hiện thú vui câu cá tao nhã của bản thân.
Nhà ba gian hai chái có diện tích không quá lớn khiến bạn cảm thấy choáng ngợp nhưng cũng không hề nhỏ để gây cảm giác bí bách, rất thích hợp cho những gia đình có từ 4 đến 6 thành viên.
